ارزیابی نقش و جایگاه کالبدی- کارکردی فضاهای عمومی در ارتقاء کیفیت زندگی شهری (پارک های منطقه شش کلانشهر تهران

شهرنشینی محصول توسعه صنعتی است که گستردگی روزافزون آن زندگی در شهرهای پرجمعیت را برای شهروندان با تنگناهای بسیاری رو به رو کرده است. وجود فضاهای عمومی سرزنده یکی از علائم وجود سلامت اجتماعی- کالبدی در شهرها می باشد. پارک ها به عنوان بخشی از فضاهای عمومی علیرغم نقش مهمی که در گسترش قلمرو عمومی جامعه دارند.همانند گذشته پاسخگوی نیازها و ضرورت شهروندان نبوده، ظرفیت های آنها بلااستفاده مانده است. همین امر باعث جدایی مردم از این فضاها، بی تفاوتی نسبت به آنها و در نتیجه کاهش کیفیت زندگی شهری خواهد شد. در این پژوهش با هدف ارزیابی نقش و تبیین جایگاه پارک های شهری در ارتقاء شاخص های کیفیت زندگی در منطقه شش کلانشهر تهران سعی شده است تا راهکارهایی برای اثر بخشی بیشتر پارک ها و فضای سبز در ارتقا شاخص های کیفیت زندگی، از منظر اجتماعی در ابعاد (سرزندگی،امنیت،تعاملات اجتماعی) ومنظر زیباشناختی ارائه شود. برای معناداری متغیرهای مختلف برای اثبات فرضیات از نرم افزار spssو آزمون های مختلفی چون chi square، anovaو تحلیل رگرسیون استفاده گردید. نتایج بدست آمده بیانگر آن است که بین کیفیت زندگی و پارک های شهری رابطه معناداری وجود دارد. در بعد اجتماعی معیار سرزندگی با سطح معنی داری0.000 و در بعد زیباشناختی، معیار نظافت با سطح معنی داری0.003 بیشترین تاثیر را در پارک های منطقه دارند. و بین اثر گذاری پارک ها و اندازه مساحت آنها رابطه مستقیم وجود دارد. مثلا در پارک های منطقه ای، سرزندگی و تعامل اجتماعی بیشتری نسبت به پارکهای شهری و محلی وجود دارد. و با کمتر شدن مساحت پارک ها امنیت اجتماعی و روانی شهروندان کمتر شده و سرزندگی نیز کاهش یافته و تعاملات اجتماعی کمتری در پارک ها صورت می پذیرد. بنابراین نظام برنامه ریزی شهری در برنامه ریزی فضاها بویژه پارک ها و نهاد مدیریت شهری در طراحی و احداث پارک ها بایستی به این ویژگی ها توجه نماید.